Главная » Статьи » Tibbiyot

Spetsifik profilaktika

Spetsifik profilaktika fransuz olimlari Kalmett va Geren tomonidan 1919-yili ajratib olingan vaksina bilan o‘tkazilgan. Sil mikobakteriyasi maxsus oziqli muhitda o‘stirilib, undan so‘ng har xil muhitda qayta-qayta ekib ko‘rilgandan keyin u patogen xususiyatini yo‘qotib qo‘yadi. Ana shunday vaksina tirik organizmga yuborilsa, kasallik kelib chiqmaydi. Organizm sil infeksiyasiga chidamli bo‘lib qoladi (Kalmett-Geren batsillalari — BCG).

Teri ichiga yuboriladigan quruq vaksina miqdori chaqaloqlar va kichik yoshdagi hamda maktabgacha yoshdagi bolalar uchun 0,02 mg.ni, maktab yoshdagilar, o‘smirlar va kattalar uchun 0,05 mg.ni tashkil qiladi. 5 yoki 7 kunlik chaqaloqlar terisi ichiga silga qarshi vaksina yuboriladi. Agar biron-bir sabab bilan bolalar tug‘ilganidan keyin dastlabki kunlarda vaksinatsiya qilinmagan bo‘lsa, u holda ularni dastlabki oylarda oldindan tuberkulin bilan sinab ko‘rmay vaksinatsiya o‘tkazish kerak.

Quyidagi hollarda vaksinatsiya o‘tkazish mumkin emas:


  1. tug‘ilish jarohatlarining klinik alomatlari mavjud bo‘lsa;
  2. tana harorati yuqori bo‘lganda 37°C dan yuqori;
  3. dispeptik o‘zgarishlar;
  4. bolaning umumiy ahvoliga ta’sir qiluvchi kasalliklar — piodermiya, puzirchatka, abssesslar, flegmonalar, otit, gripp, o‘pka yallig‘lanishi.

Teri ichiga yuborish usuli bilan sil yuqmagan barcha bolalar, o‘smirlar, oliy o‘quv yurtlari va maxsus bilim yurtlari talabalari, shuningdek, davolash-profilaktika muassasalarining 30 yoshgacha bo‘lgan xodimlari (agar ular klinik jihatdan sog‘lom bo‘lishsa va Mantu reaksiyasi ularda manfiy natija bersa) revaksinatsiya qilinadi.

Ilgari peroral usul bilan vaksinatsiya yoki revaksinatsiya qil- ganlarga birinchi marta 2 yoshdan teri ichiga yuborib revaksinatsiya qilinadi, so‘ng 7 yoshda, 10—11 yoshda, 13—14 yoshda, 16—17 yoshda, 22—23 yoshda va 27—30 yoshda revaksinatsiya qilinadi.

Quyidagi hollarda teri ichiga yuborish yo‘llari bilan revaksinatsiya qilish mumkin emas:

  1. Mantu sinovi musbat natija bergan har qanday yoshdagi shaxslar;
  2. sil bilan og‘rigan yoki sil yuqqan shaxslar;
  3. teri kasalliklari bilan, shuningdek, o‘tkir va surunkali yuqumli kasalliklar bilan og‘riyotgan allergiya holatdagi (o‘tkir va yarimo‘tkir fazadagi revmatizm, bronxial astma, ovqat idosin- kraziyasi va boshqa idiosinkraziyalar) shaxslar.

Vaksinatsiyaning mohiyati shundaki, u immunitet hosil qilish yo‘li bilan organizmning silga qarshiligini oshiradi. Ko‘rsatilgan tadbirlardan tashqari, sil mikobakteriyasining tarqalishiga qarshi qaratilgan choralar ham ko‘rilishi kerak. Buning uchun, birinchi navbatda, balg‘amni zararsizlantirish zarur. Bemorlar cho‘ntak- larida maxsus tufdon olib yurishlari kerak.

Uyda emallangan tufdonlardan foydalanish mumkin, lekin ulardagi balg‘am qurib, havoga chang bilan tarqalmasligi uchun unga suv quyib qo‘yiladi. Balg‘am ishqor eritmasidagi krezol — 60 % va ishqor eritmasidagi paraxlormetakrezol — 40 % bilan zararsizlantiriladi yoki kuydirib tashlanadi.

 

 

 

 

Категория: Tibbiyot | Добавил: azizjon_ibragimov (17.05.2016)
Просмотров: 1563 | Рейтинг: 0.0/0
Всего комментариев: 0
avatar