Ichki olamingizni hech narsa kitobchalik benazir boyita olmaydi. Ruhiyatingizni hech narsa kitobchalik, o‘qish o‘rganish, meh-natchalik muvozanatga, to‘g‘ri yo‘lga sola olmaydi. Intellektual rivojlanishda kitob asosiy o‘rinni tutishi haqida juda ko‘p eshitgansiz, albatta. Chunki kishining o‘zini o‘zi tarbiyalashida kitob ham bilim manbai, ham o‘zingizni ko‘rish, taqqoslash, taqlid qilish, munozara yuritish, bahslashishda ma’lum darajada ko‘zgu vazifasini o‘taydi. Dugonalaringizning ayrimlari bir kechada bir romanni «tu-shirib» kelganlari haqida maqtanib gapirishadi. Buning nimasi yaxshi? Nima o‘rganishdi? Nima bilishdi? Shu kitobning qahra-moni bo‘lgan «yigit» + «qiz»ning muhabbat yo‘lining «boshlani-shi» va «tugashini» kuzatishdi, xolos.

Muhabbat mavzusidagi badiiy asarlar ilmiy kitoblarga nis-batan ancha ko‘p ekani hammaga ma’lum. Qaysi shoir yoki yozuvchining asarlarini olib ko‘rmang, ularning hech biri ham o‘z ijodiy fao-liyatida inson hissiyotlarining eng kuchli va sirlisi, serjilo va sehrlisi hisoblangan muhabbatni chetlab o‘tolmagan: insoniyat bor ekanki, muhabbat odamni sirli tuyg‘ular olamiga yetaklagan, uni yengib bo‘lmas g‘ovlardan o‘tishga va cho‘qqilarni zabt etishga unda-gan, unga rag‘bat bergan, umriga eng baxtiyor onlarni tuhfa etgan, ba’zida uni hatto o‘lim to‘shagidan ham yulqib olib, hayot nash’asi-ni surdirgan, oddiy kunlariga kamalak jilolarini armug‘on et­gan. Tarix qadar ko‘hna va barcha avlodlar uchun abadiy yosh hisoblan­gan muhabbat hammaga baravar aziz va muqaddasdir.

Quyida donishmandlarning ayollar haqidagi fikrlarini bilan tanishing...

Har bir ota-ona orziqib kurgan farzandiga chiroyli va mazmun-dor ism qo‘yishga harakat qiladi. Ba’zi ota-onalar bolaga qanday ism qo‘yish haqida farzandi dunyoga kelishidan oldinroq o‘ylab qo‘yadilar, ko‘p hollarda ismlarni kitoblardan izlaydilar. Shunin-gdek, ota-onalar kishilarning ismiga ham ahamiyat berib yuradilar. Ular qarindosh-urug‘, qo‘niko‘shni yoki tanish-bilishlar orasida piru badavlat, baxtli-taxtli, unib-o‘sgan kishilar bo‘lsa, kelajakda (katta bo‘lganida) mening bolam ham o‘shalarga o‘xshab baxtli bo‘lib yursin, deb havas bilan ularning ismlarini bolalariga qo‘yadilar. Ota-onalar farzandlariga ism tanlayotganlarida uning avvalo ma’nosini, kelib chiqish tarixini bilishlari kerak.
 

Muhabbatning birinchi — boshlang‘ich bosqichi haqiqiy, kuch­li, istiqboli porloq, umri uzoq sof muhabbatning boshlanishi yoki, aksincha, shunchaki qiziqish, havas bo‘lishi, hattoki umri qisqa sevgining biron-bir ko‘rinishi bo‘lishi mumkin. Bu, albatta, sevib qolgan odamning dunyoqarashiga, uning o‘ziga xos xususi-yatlariga, hissiyotni paydo qilgan omillarga bog‘liq.

 Axloqshunoslik bir necha ming yillik tarixga ega bo’lgan qadimiy fan. U bizda «Ilmi ravish»,»Ilmi axloq»,»Axloq ilmi»,»Odobnoma» singari nomlar bilan atab kelingan. Ovropoda esa «Etika» nomi bilan mashhur, biz ham yaqin-yaqingacha shu atamani qo’llar edik. Uni birinchi bo’lib yunon faylasufi Arastu muomalaga kiritgan. Arastu fanlarni tasnif qilarkan, ularni uch guruhga bo’ladi: nazariy, amaliy va ijodiy. Birinchi guruhga u falsafa, matematika va fizikani; ikkinchi guruhga – etika va siyosatni; uchinchi guruhga esa – san’at, hunurmandchilik va amaliy fanlarni kiritadi. Shunday qilib, qadimgi yunonlar axloq haqidagi ta’limotni fan darajasiga ko’targanlar va «Etika» (ta ethiga) deb ataganlar.

Asosiy mezoniy tushunchalar – kategoriyalar singari axloqiy tamoyillar ham axloqiy anglash shakllaridan hisoblanadi. Ularda axloqiy talab nisbatan umumiy tarzda ko’zga tashlanadi.

Test savollari va javoblari.

АВЛОНИЙ, Абдулла (1878-1934) -XIX асир охири XX а. бошидаги узб. миллий маданиятининг машхур вакилларидан бири, маърифатпарвар шоир, драматург, журна­лист, олим, давлат ва жамоат арбоби. XX а. бошларида жадидчилик харакатига қўшилиб, Тошкентдаги жадидларнинг фаол иштирокчиларидан бири бўлиб танилди. У янги усулда, янгича мактаб  очиб, дарс берди ва дарсликлар ёзди.